اقتصادنیوز: خودروسازان بزرگ کشور طبق آنچه به سامانه کدال بورس اعلام کردهاند، تا پایان شهریور امسال همچنان با زیان تولید مواجه بودهاند؛ این در حالی است که شرکتهای اصلی تامینکننده مواد اولیه صنعت خودرو، همگی سودده هستند.
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از دنیای اقتصاد، بنابر آخرین آمار ارائهشده از سوی دو خودروساز بزرگ و وابسته به دولت (ایرانخودرو و سایپا)، آنها حداقل تا پایان شهریور امسال با زیان تولید دستوپنجه نرم کردهاند و علاوه بر آن، زیان انباشته هنگفتی نیز به ثبت رساندهاند. این در حالی است که صنایع پیشینی خودروسازی مانند فولاد، مس، آلومینیوم و پتروشیمی، سود تولید و سود انباشته هنگفتی را تحصیل کردهاند.
به عبارت بهتر، خودرو به عنوان یکی از کالاهای نهایی این زنجیره، با زیان تولید میشود، درحالیکه حلقههای فولادی، مسی، آلومینیومی و پلیمری آن سودده هستند.
اما چرا چنین اتفاقی رخ داده است؟ چرا با وجود سوددهی صنایع پیشینی مرتبط با خودروسازی بهویژه فولاد، مس، آلومینیوم و پتروشیمی، کالای نهایی زیانده است؟
ممکن است در پاسخ به این پرسش مسائلی مانند نوع مدیریت صنایع و ساختار مالی آنها مطرح شود. این موارد قطعا بیتاثیر بر خروجی مالی صنایع نیست، اما تاثیر آنها به حدی نیست که خودروسازی را غرق در زیان و فولادسازی، مس، آلومینیوم و پتروشیمی را در سود شناور کند. بههرحال همه این صنایع به دولت وابستهاند، بنابراین نوع مدیریت و ساختار مالیشان آنقدر متفاوت نیست که یکی را بهشدت زیانده و دیگری را بسیار سودده کند. از همین رو باید دنبال عامل دیگری برای این مساله بود. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و فعالان صنعت خودرو، آنچه به عنوان عامل اصلی، خودروسازان بزرگ و وابسته به دولت را در ایران زیانده کرده، سیاست قیمتگذاری دستوری است. سایه این سیاست البته بر سر کل صنایع دولتی حس میشود، منتها به نظر میرسد سختگیرانهترین نوع آن در خودروسازی به کار گرفته شده است.
به عبارت بهتر، صنایع پیشینی مرتبط با خودروسازی مانند فولاد، مس، آلومینیوم و پتروشیمی نیز به دلیل وابستگی به دولت، کموبیش درگیر قیمتگذاری دستوری هستند، اما عرضه این محصولات در بورس، شیوه قیمتگذاری آنها را با خودرو تغییر میدهد. بهتعبیری عرضه صنایع پیشینی در بورس با مکانیسم عرضه و تقاضاست و قیمت نیز بر اساس این مکانیسم تعیین میشود؛ اما در خودرو، مرجع شناسایی قیمت، یعنی شورای رقابت یا سازمان حمایت در مورد قیمت محصولات خودرویی تصمیمگیری میکنند.